دستگاه هواساز، سیستم تامین کننده هوا در یک سیستم تهویه مطبوع میباشد که وظیفه تنظیم گردش هوا در سیستم تهویه مطبوع را بر عهده دارد. هواساز از اصلی‌ترین دستگاه‌های تهویه است و جهت سرمایش و گرمایش و تمیز کردن هوای اماکن عمومی یا تجاری، صنعتی ، اداره‌ها ، هتل‌ها و بیمارستان‌ها به کار میرود. در صنعت از هواسازها جهت فراهم نمودن هوایی با دما و درصد رطوبت مورد نظر استفاده میشود. با در ادامه این مطالب همراه باشید تا با دستگاه هواساز و اجزای تشکیل دهنده آن آشنا شوید …
اجزای هواساز
دستگاه هواساز جهت فیلتر کردن هوا ، تنظیم دمای هوا ، تنظیم رطوبت هوا، کنترل سرعت جریان هوا ، جهت و توزیع جریان هوای ورودی به ساختمان است .
دستگاه هواساز به همراه دستگاه‌های سرمایشی مانند چیلر، دستگاه‌های گرمایشی مانند بویلر و یا دستگاه‌های سرمایشی و گرمایشی مانند VRF , GHP و غیره مورد استفاده قرار میگیرد. زیرا هواساز دستگاه تولید کننده هوای گرم و هوای سرد نیست بلکه فقط دستگاه توزیع کننده هوای سرد و گرم است, بنابراین آب در چیلر سرد و در بویلر گرم شده و با پمپ به کویل های هواساز پمپاژ میشود. سپس با استفاده از یک فن , هوای تازه از اطراف کویل‌ها دمیده شده و در اثر یرخورد هوا با سطح سرد و یا داغ کویل‌ها , هواسرد یا گرم میشود.
عمل فیلتر کردن هوا در هواساز اغلب قبل از کویل‌ها انجام میشود تا علاوه بر ایجاد هوای تمیز از تجمع ذرات معلق و رسوب روی کویل‌ها جلوگیری شود.
بخش‌ها و اجزای تشکیل دهنده هواساز:
اغلب دستگاه‌های هواساز از نوع مدولار هستند در نتیجه قابلیت افزودن قطعات مازاد در صورت نیاز را دارند.
معمولا هواساز شامل:
بخش فن (محفظه فن به همراه موتور فن )
بخش کویل (کویل عبور آب )
بخش تامین هوای تازه
بخش اختلاط هوا
بخش فیلتر ، بخش کنترل می باشد.
فن هوای جبرانی، کویل حرارتی ،رطوبت زن و کویل پیش سرد از جمله تجهیزاتی هستند که اغلب در صورت نیاز در یک هواساز قرار میگیرند.
عملکرد یک هواساز
عملکرد یک هواساز معمولا وابسته به عملکرد مناسب سایر قطعات سیکل تهویه مطبوع مثل برج خنک کننده و چیلر وبویلر و … میباشد.
محفظه مکش اولیه:
در داخل این محفظه هوای مورد نیاز جهت تولید هوای تازه به داخل هواساز مکش میشود.
کویل سرمایشی :
در فصل گرم به چیلر متصل میباشد در هواساز با آب سرد یا گاز مبرد تغذیه میشود. کار آن سرد کردن هوا است. اغلب پس از کویل سرمایشی رطوبت گیر را قرار میدهند تا در تابستان رطوبت را نیز بتوان کنترل کرد.
کویل گرمایشی:
در فصل سرد متصل به بویلر میباشد با آب گرم یا بخار تغذیه میشود. کار آن گرم کردن هوا است. از آنجا که افزایش دما باعث کاهش رطوبت میشود پس برای افزایش مجدد درصد رطوبت , از رطوبت زن بعد از این بخش استفاده میشود.
رطوبت زن: افزایش رطوبت هوا را به عهده دارد.
رطوبت گیر:کاهش رطوبت هوا را به عهده دارد.
فن: وظیفه مکش هوا از بیرون کانال و هدایت هوا به نقاط مختلف را به عهده دارد.
فیلترهای هواساز: با توجه به نوع هوای ورودی فیلتراسیون هوا را به عهده دارد.
انواع هواساز بر اساس نوع کارکرد
- هواساز هایژنیک
- هواساز صنعتی
- هواساز خانگی
هواساز هایژنیک
هواساز هایژنیک که هواساز بهداشتی نیز نامیده میشوند برای تأمین هوای تازه ،گرمایش ، سرمایش و فیلتراسیون اتاق‌های تمیز آزمایشگاه‌ها و بیمارستان‌ها مورد استفاده قرار میگیرند. این مدل هواسازها دارای فیلتراسیون قوی چندلایه از جمله فیلترهای و HEPA و Bag است و بدنه دستگاه برای جلوگیری از تجمع آلودگی و اکسیداسیون از استیل ساخته میشود.
مشخصات هواساز هایژنیک
هواساز هایژنیک تقریبا مشابه مشخصات هواسازهای معمولی است و مانند آنها از مجموعه ای از کویل‌های گرمایشی و سرمایشی, فن, تجهیزات تنظیم کننده رطوبت , کانال‌های ورودی و خروجی و … تشکیل میشود. ولی عمل فیلتر نمودن را معمولا در سه مرحله انجام میدهد.
در مرحله اول هوا از یک فیلتر فلزی مشبک(فیلتر توری) عبور داده میشود تا از ورود مواد جامد درشت مثل پر پرندگان و …. به هواساز بهداشتی جلوگیری شود. پس از آن, هوا از فیلترهای کیسه ای گذر کرده و تا 95 درصد از آلودگی‌های آن توسط این فیلترها گرفته میشود. هوا پس از عبور از فن وارد مرحله سوم فیلتراسیون میشود, در این مرحله از فیلترهای هپا و اولپا استفاده میشود که دارای قیمت بالاتری نسبت به دو نوع فیلتر قبلی هستند و پاکسازی نهایی هوا را انجام داده و 99/99 درصد از آلاینده‌ها (ذراتی با قطر بین 1/0 تا3/0 میکرون) از هوا گرفته میشود و به همین دلیل تنها از این نوع از هواساز در بیمارستان به عنوان هواساز بیمارستانی و مکان‌های دیگری که از نظر بهداشتی حساس هستند استفاده میشود.
درهواساز هایژنیک برخلاف انواع دیگر هواساز، ساز و کار برگشت هوا به دستگاه هواساز وجود ندارد و اصطلاحاً فول فرش ایر Fresh Air Full است بنابراین ظرفیت حرارتی و برودتی کویل آن باید از هواسازهای دارای هوای برگشتی بزرگ‌تر باشد. مورد دیگری که در هواسازهای هایژنیک اهمیت دارد سیستم ضدعفونی‌کننده هوا است. این سیستم می‌تواند از نوع لامپ UV باشد که بعد از فیلتراسیون نصب می‌گردد.
هواساز صنعتی
به هواسازهایی اطلاق میشود که دارای ابعاد بزرگی میباشند. این سیستم مناسب برای سوله‌ها, انبارها, سالن‌های بزرگ تولیدی و … میباشد. با توجه به محیطی که برای آن در نظر گرفته میشوند میتوانند از 100٪ هوای تازه یا از ترکیب هوای تازه و هوای برگشتی از محیط استفاده کنند.
میتوان گفت هواسازهای صنعتی بهترین سیستم تهویه مطبوع در صنعت است. هواسازهای صنعتی باید علاوه بر دما , رطوبت , میزان آلاینده‌های هوا را کنترل کنند, بنابراین نیاز به فیلتر دارند.
جهت حذف ذرات ریز و بزرگ از هوا میتوان از فیلترهای متفاوت با جذب ذرات در ابعاد متفاوت استفاده کرد.
تنوع در ظرفیت و ابعاد دستگاه‌های هواساز صنعتی زیاد میباشد. تقسیم بندی در هواسازهای صنعتی به دلیل نحوه عملکرد آنها یا اجزای تشکیل دهنده ی این هواسازها می باشد.
- دستگاه هواساز صنعتی با هوای یگانه
در این سیستم تنها یک نوع از جریان هوا به لحاظ درجه رطوبت و درجه حرارت تولید میشود.
- دستگاه هواساز صنعتی با هوای دو گانه
در این دستگاه‌ها دو نوع جریان هوا که دارای دو درجه از دما و دو درصد متفاوت از رطوبت است تولید میشود.
زیرا در برخی از ساختمان‌ها و پروسه‌ها نیاز به تفکیک جریان هوا میباشد.
هواسازهای خانگی
دستگاهی جهت تهویه خانگی میباشد که سرمایش و گرمایش را فراهم میسازد و تامین هوای تازه را برعهده دارد. استفاده از هواساز آپارتمانی برای کل ساختمان مقرون به صرفه است. در آپارتمان‌ها از هواسازها میتوان به عنوان سیستم تهویه مرکزی خانگی استفاده کرد.
هواسازهایی که در آپارتمان‌ها استفاده میشوند ، میتوانند به صورت مرکزی یا به صورت مجزا برای هر واحد در نظر گرفته شوند. هواسازهایی که تنها برای یک واحد استفاده میشوند، میتوانند در تراس قرار داده شوند. این هواسازها مانند هواسازهای مرکزی نیازی به موتورخانه و چیلر ندارند.
مزایای هواساز خانگی
- راندمان بالا
- توزیع یکنواخت گرما در خانه
- عدم افت فشار آب
- قابلیت تنظیم و برنامه ریزی آن جهت خاموش و روشن بودن باتوجه به زمان و دما
- نصب آسان
- تعمیر و نگهداری آسان
از جمله معیارهای انتخاب دستگاه هواساز
میزان هوادهی سیستم هواساز که با توجه به حجم هوای محیط مورد نظر و کاربری آن تعیین میشود . فشار فن هواساز که با توجه به طول کانال‌کشی و نوع فیلترهای به‌کار رفته در هواساز متفاوت است و شامل دو پارامتر افت فشار خارجی مربوط به کانال‌ها و دریچه‌های خروجی هوا و افت داخلی مربوط به کویل، فن و فیلترهای هواساز است. فشار فن باید به حدی باشد که بتواند به موارد ذکر شده غلبه کند.
ظرفیت گرمایشی و سرمایشی که تعیین‌کننده سطح تماس کویل حرارتی و برودتی هواساز است. کیفیت هوای خروجی از دستگاه که در پروژه‌های بیمارستانی، درمانی و آزمایشگاهی بسیار دارای اهمیت است و نوع فیلتراسیون را تعیین می‌کند و تاثیر بسیاری روی قدرت فن دارد.
مجموعه آریا مهار راشا در جهت یاری شما در تهیه هواساز مطلوب و کاهش مخاطرات شغلی تدابیری اندیشیده است یکی از این تدابیر ارائه این مقاله در جهت آشنایی شما با دستگاه هواساز و اجزای تشکیل دهنده است.
