در تهویه سالن پرورش دام و طیور جهت تامین اكسیژن , دفع رطوبت, آمونیاك و ایجاد درجه حرارت مناسب بایستی هوا به صورت مرتب در جریان باشد و حركت جریان هوا در سالن باید در تمام نقاط آن بصورت یكنواخت و به یك سمت باشد.این عمل با انجام تهویه در سالن های پرورش طیور انجام می گیرد.
تأثیرات تهویه در سالن:
– خارج کردن بخار آب از سالن
– خارج کردن گازهای مضر از سالن مانند آمونیاک و دی اکسید کربن
زیادی گاز آمونیاک باعث از بین رفتن مخاط چشم جوجه‌ها و کوری آنها می‌گردد و همچنین گاز آمونیاک مخاط دستگاه تنفسی را نیز از بین برده و باعث ایجاد بیماری‌های تنفسی می‌گردد.
– کاهش گرد و غبار
– کاهش بوی نامطبوع حاصل از تخمیر
– کنترل دمای محیط
– تأمین اکسیژن مورد نیاز جوجه‌ها
- بطور کلی یک سیستم تهویه ایده‌آل باید دارای شرایط زیر باشد:
– هوای پاک و تازه و اکسیژن کافی را تأمین نماید.
– گرد و غبار و گاز آمونیاک موجود در آشیانه را خارج کند.
– رطوبت و بخار هوای ورودی به آشیانه را کنترل نماید اگر هوای ورودی سرد باشد قبل از ورود به آشیانه بایستی گرم گردد و اگر هوای ورودی به آشیانه گرم باشد بایستی خنک شود.
سیستم های تهویه برحسب عملکرد و مکانیسم به انواع زیر تقسیم می شوند :
تهویه طبیعی :
در تهویه طبیعی از جریان هوای آزاد نظیر صعود هوای گرم و جایگزین شدن آن با هوای سرد و همچنین جریان باد استفاده می شود و هوای آلوده سالن به محیط خارج هدایت می شود. بدین منظور معمولاً از دریچه های سقفی یا پنچره در سالن استفاده می كنند. برای افزایش راندمان و كیفیت تهویه معمولاً پنجره های جنوبی سالن را نزدیك كف (یك متری كف ) و پنجره های شمالی را نزدیك سقف (نیم متری) در نظر می گیرند و ضروری است در این حالت نسبت سطح ورودی هوا به خروجی آن كمتر از ۲ به ۱ باشد.
تهویه با ایجاد فشار منفی (مكنده) :
در این سیستم هوای سالن ها از طریق هواکش ها خارج می گردد و در اثر كاهش فشار هوای داخل ، هوای تازه به درون سالن دمیده می شود. در سیستم فشار منفی با در نظر گرفتن میزان هوای مورد نیاز نباید منافذ دیگری در سالن وجود داشته باشد.نوع، اندازه و محل قرار گرفتن ورودی هوا بایستی متناسب با شرایط آب و هوایی منطقه و ظرفیت هواكش ها باشد. این سیستم در هوای سرد برای تأمین حداقل تهویه مورد نیاز طیور استفاده می شود و در این شرایط تأمین هوای تازه و گرم از طریق كوره هوای گرم و مادر مصنوعی می باشد. حداكثر هوای مورد نیاز در این سیستم پهار الی هفت مترمكعب در ساعت برای هر كیلوگرم وزن زنده می باشد.در این سیستم جهت تخلیه ۱۰۰۰ مترمكعب هوا در ساعت، سطحی برابر با سه مترمربع هواده لازم است.
تهویه با ایجاد فشار مثبت (دمنده):
در این سیستم، هوای تمیز به وسیله هواكش ها به طور مستقیم به درون سالن دمیده می گردد كه در اینصورت فشار مثبت در سالن ایجاد و با این روش از ایجاد كوران در اثر وجود منافذ احتمالی جلوگیری می شود و امكان توقف حركت هوا در سالن از بین می رود. مزیت این روش این است كه هوای آلوده به گازهای سمی، رطوبت و گرد و خاك سالن بطور مستقیم با هواكش ها در تماس نیست و از طرف دیگر هوای ورودی می تواند قبل از ورود بر حسب نیاز گرم، سرد، خشك، مرطوب و یا ضدعفونی شود، اما معایب آن این است كه دراثر فشار زیاد، هوای سالن می تواند به محوطه های مجاور، منافذ و مصالح ساختمانی نفوذ كند و باعث ایجاد رطوبت و تخریب شود.
تهویه با ایجاد همزمان فشار مثبت و منفی :
در این روش ورود و خروج هوا از طریق هواكش ها انجام می گیرد و مزیت ها و معایب دو روش قبل در خصوص این روش هم وجود دارد.
روش های تهویه سالن پرورش طیور
با توجه به نوع سالن و شرایط اقلیمی روش های متفاوتی برای تهویه هوا به کار می رود . از جمله روش های تهویه سالن پرورش دام و طیور میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- تهویه عرضی : در تهویه عرضی هواكش ها و هواده ها در طول دیوار سالن نصب می شوند و به این ترتیب تهویه بصورت عرضی انجام می گیرد. این نوع تهویه مناسب سالن های با عرض ۸ تا ۱۲ متر است، زیرا اگر عرض سالن كمتر از ۸ متر باشد، در سالن كوران ایجاد می گردد و اگر از ۱۲ متر بیشتر باشد، امكان تهویه مناسب مقدور نمی شود. در این روش ضروری است هواكش ها و هواده ها (پنجره ها یا ساپلای فن ها) روبه روی هم نباشند تا نقطه كور و كوران هوا بوجود نیاید.
- تهویه طولی: در تهویه طولی دریچه های ورود هوا درابتدا و انتهای عرض سالن قرار دارند. این نوع تهویه در سالن هایی با طول كمتر از ۶۰ متر قابل اجراست. چناچه طول سالن بیشتر باشد، می توان دریچه های ورود هوا را در دو انتهای سالن و هواكش ها را در وسط سالن و یا برعكس نصب كرد. در هر حال فاصله هواكش ها و هواده ها با فاصله ذكر شده در چند قسمت نصب شوند.
- تهویه سقفی: در تهویه سقفی می توان دریچه های ورود یا خروج هوا را در سقف و دیوارها در نظر گرفت. این نوع تهویه برای منطقه های بسیار سرد یا گرم و یا سالن های با عرض بیش از ۱۲ متر مناسب است.
- تهویه فن جت : در تهویه فن جت كانال هایی به نام فن جت(Fanjet) در ارتفاع ۳۰ سانتی متری از سقف در مركز سالن نصب كرد و این كانال ها از جنس پلاستیك یا ورق گالوانیزه به شكل استوانه و به قطر ۵۰ الی۱۰۰ سانتی متر ساخته می شوند و دارای سوراخ هایی به قطر ۵ الی ۲۰ سانتی متر در اطراف بدنه هستند. انتهای این كانال بسته و در ابتدای آن یك ساپلای فن (هواده) قوی، هوا را بشدت به داخل كانال هدایت می كند تا هوای دمیده شده از سوراخ های كانال به طرف كف سالن خارج شود و باعث جریان یافتن هوای گرم زیر سقف، به طرف پایین شود. مزیت روش بالا این است كه هوای ورودی در صورت لزوم گرم، سرد، ضدعفونی، خشك یا مرطوب می شود و تهویه در كل سالن به صورت یكنواخت صورت می گیرد.
- تهویه تونلی: تهویه تونلی در شرایط آب و هوای گرم استفاده می شود. در این سیستم هواده ها در انتهای آشیانه و هواكش ها در انتهای دیگر قرار دارند. هوا در طول آشیانه حركت كرده و سپس خارج می گردد. این سیستم به منظور تأمین دمای كمتر از ۳۰ درجه سانتیگراد در داخل آشیانه در هوای گرم می باشد. در این سیستم جریان هوا بایستی با سرعت ۱۲۰ متر بر دقیقه (۴۰۰ ft/min) از روی سر پرندگان عبور كند. این جریان هوا باعث خنك كردن پرندگان به میزان پنج تا هفت درجه سانتیگراد می گردد. در شرایط هوای گرم و خشك می توان از سیستم های تبخیركننده آب شامل استفاده از مه پاش و یا پوشال (Pad cooling) برای خنك كردن پرندگان استفاده نمود.
- تعداد هواكش ها را باید زیاد در نظر گرفت تا فاصله بین آنها كم شود و نقطه كور در سالن كاهش یابد.
- محاسبه هواكش ها باید بر اساس حداكثر گرمای تابستان و حداكثر وزن زنده طیور باشد.
- در مواقعی كه به تهویه كمتر نیاز است با محاسبه هوای مورد نیاز فقط تعداد هواكش مورد نیاز را روشن كنید.
- اكر هیترها در یك سر سالن قرار دارند، هواكش های مورد نیاز را در سر دیگر سالن روشن كنید.
- ورود هوا از ناحیه سقف سالن هایی كه ایزوله نشده باشند، توصیه نمی شود.
- استفاده از انواع كركره سبب كاهش قدرت تهویه شده و به هیچ عنوان توصیه نمی شود
در عمل در سالن‌های پرورش صنعتی نیازمند استفاده صحیح و حساب شده از تهویه مصنوعی هستیم.
شرکت آریا مها راشا در زمینه‌های مشاوره، طراحی، فروش و خدمات پس از فروش سیستم‌های تهویه محیط های عمومی، صنعتی و بیمارستانی و با هدف ارائه خدماتی بالاتر از معیارهای استاندارد رایج فعالیت می‌کند. مهمترین هدف ما کسب رضایت کامل مشتری و فراهم آوردن آسایش و راحتی در منازل و محل کارشان می‌باشد.
