کدام یک از فیلترها برای بگ فیلتر یا غبارگیر در سیستم‌های تهویه صنعتی مناسب هستند؟
انتخاب یک فیلتر مناسب برای بگ فیلتر از مهم‌ترین نکاتی است که باید به آن توجه شود چرا که فیلترها عملکرد دستگاه غبارگیر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
عوامل موثر در انتخاب فیلتر
خصوصیات گاز یا هوای حامل غبار مانند دمای هوا، رطوبت، مقاومت فیزیکی در برابر سیستم پاکسازی، مقاومت در برابر اسیدها، بازها و حلال‌ها از جمله فاکتورهایی هستند که مشخص میکنند چه نوع فیلتر و چه جنس فیلتری را برای بگ فیلترها انتخاب کنیم. بحث پیرامون انتخاب جنس فیلتر را در یک محتوای دیگر بررسی می‌کنیم در این مقاله می‌خواهیم در یک جنس مشترک پلی استر به این نتیجه برسیم که آیا فیلتر بگ فیلتری(تیوبی) برای بگ فیلتر استفاده کنیم یا فیلتر کارتریجی؟
سمت راست: فیلتر پلس استر کارتریجی، سمت چپ فیلتر پلی استر بگ فیلتری
هر کدام از فیلترهای کارتریجی و بگ فیلتری مزایا و معایبی نسبت به هم دارند که باعث می‌شوند هر یک از آنها را برای کاربرد خاص انتخاب کنیم.
فیلترهای بگ فیلتری یا تیوبی
فیلترهای بگ فیلتری به صورت تیوبی و صاف دوخته می‌شوند که استفاده از آن در بگ فیلترها رایج و مرسوم است. فیلتراسیون آن می‌تواند به صورت داخلی یا خارجی باشد در فیلتراسیون خارجی به یک کیج جهت نگه داری فیلترها نیاز دارند. این فیلترها در جنس پلی استر سه گرماژ 350 ، 500 و 700 گرم بر متر مربع به صورت بافته نشده تولید می‌گردند که هر کدام از آنها را می‌توان در بگ فیلترها استفاده کرد. شکل نصب آن ها در بگ فیلتر عمودی است. معمولا در دو قطر مرسوم 16 و 20 سانتی متر دوخته می‌شوند. شایان ذکر است فیلترهای بگ فیلتری در جنس‌های مختلف برای دماهای مختلف دردسترس و قابل تولید هستند.
فیلترهای کارتریجی
فیلترهای کارتریجی به صورت چین خورده تولید می‌شوند و به واسطه چین‌هایی که در محیط خود ایجاد میکنند سطح فیلتراسیون بالاتری را نسبت به حالت صاف دارند. معمولا فیلتراسیون به صورت خارجی هست و نیازی به کیج ندارند. این فیلترها را می‌توان هم به صورت افقی هم عمودی به کار برد. فیلترهای کارتریجی پلی استر در گرماژ 260 گرم بر متر مربع در بازار موجود هستند. قطر داخلی این فیلترها 22 قطر خارجی 32 سانتی متر هست. در دسترسی به جنس‌های مختلف این فیلترها با محدودیت روبرو هستیم و تنوع زیادی ندارند.
چه عوامل در انتخاب فیلتر کارتریجی یا بگ فیلتری تاثیر گذار هستند؟
عوامل متعددی در انتخاب بین فیلترهای کارتریجی و بگ فیلتری تاثیرگذار هستند از جمله آنها غلظت یا بار ورودی غبار، فضای مورد نیاز برای استقرار فیلترخانه، راندمان مورد انتظار، اندازه ذرات، راندمان پاکسازی، هزینه اولیه و راهبری، مصرف انرژی، طول عمر فیلتر و … که در زیر به برخی فاکتورهای مهم می‌پردازیم.
غلظت یا بار غبار ورودی:
غلظت غبار ورودی به بگ فیلتر یک علت تعیین کننده قوی در انتخاب فیلتر است. فیلترهای تیوبی یا بگ فیلتری در بار غبار ورودی یا غلظت زیاد عملکرد بهتری نسبت به فیلتر کارتریجی دارند. چرا که غلظت زیاد ذرات هنگام فیلتراسیون چین های فیلتر کارتریجی را ممکن است مسدود کند. اگر فیلتر کارتریجی به صورت عمودی نصب شود قسمت پایینی چین ها را که به کپ پایینی متصل است مسدود میکنند و در صورتی که به صورت افقی نصب شود چین های قسمت رو به بالای فیلترها را مسدود میکنند. بنابراین در شرایطی که غبار با غلظت ذرات زیادی را توسط تهویه موضعی کنترل می‌کنیم فیلترهای بگ فیلتری انتخاب مناسبی است.
فضای مورد نیاز جهت نصب بگ فیلتر
بسته به نوع ذرات و سیستم پاکسازی نیاز است سرعت فیلتراسیون مشخصی جهت فیلتراسیون در نظر گرفته شود که با در نظر گرفتن هواگذر حجمی سطح فیلتر مورد نیاز را مشخص می‌کند. هر چه سطح فیلتر بیشتر باشد تعداد کیسه ها بیشتر و ابعاد فیلترخانه یا بگ فیلتر بزرگتر خواهد بود. امروزه محدودیت فضا در صنایع از معضلات اساسی است که با آن روبرو هستیم از این رو تمایل به سمت سیستم‌ها یا غبارگیرهایی که فضای کمتری را اشغال کنند بیشتر شده است.
همانطور که پیشتر نیز گفته شد فیلترهای کارتریجی بواسطه چین های خود سطح فیلتراسیون بیشتری دارند که باعث می‌شود نسبت به فیلترهای بگ فیلتری فضای کمتری را اشغال کنند. در یک ارتفاع یکسان فیلترهای کارتریجی سطح فیلتراسیونی بیش از 14 برابر فیلترهای بگ فیلتری دارند. به این معناست که فیلترهای کارتریجی در یک فضای کم، قابلیت عبور و فیلتراسیون هوایی با ظرفیت هواگذر حجمی بیشتری را دارند. بر فرض مثال در یک هواگذر 2200 cfm اگر به دو عدد فیلتر کارتریجی نیاز باشد ناچارا باید 36 عدد از فیلتر بگ فیلتری بکار گرفته شود بدین معنی که در صورت استفاده از فیلتر کارتریجی به جای بگ فیلتری طول و عرض فیلترخانه از 2 *2 متر به 0.45*1 متر کاهش پیدا خواهد کرد. شایان ذکر است که ارتفاع فیلترها جهت مقایسه یکسان در نظر گرفته شده است. لذا در شرایطی که محدودیت فضا وجود دارد فیلترهای کارتریجی گزینه مناسبی هستند با این شرط که موارد دیگری مانند بار غبار ورودی دخیل نباشد.
راندمان پاکسازی
فیلترهای بگ فیلتری راندمان پاکسازی بهتری نسبت به فیلترهای کارتریجی از خود نشان می‌دهند. پاکسازی فیلترهای کارتریجی سخت‌تر از فیلترهای بگ فیلتری بوده و فیلترهای بگ فیلتری راحت تر غبارزدایی می‌شوند و این به نوبه خود در افت فشار عملیاتی تاثیر خواهد گذاشت.
هزینه
هزینه اولیه فیلترخانه‌ها در زمان ساخت با توجه به کاهش اندازه بگ فیلتر در فیلتر کارتریجی پایین تر است ولی از نقطه نظر هزینه نگهداری و تعویض، فیلترهای کارتریجی نسبت به فیلترهای بگ فیلتری گران تر هستند.
سمت راست: نمای داخلی بگ فیلتر از قسمت تمیز آن در فیلتر کارتریجی. سمت چپ نمای داخلی بگ فیلتر از قسمت تمیز آن در فیلتر بگ فیلتری
نتیجه گیری:
در شرایطی که بار ورودی یا غلظت گردوغبار زیاد باشد از فیلتر بگ فیلتری و در شرایطی که بار گردوغبار زیاد نباشد و محدودیت فضا وجود داشته باشد از فیلترهای کارتریجی استفاده می‌کنیم.
